De afgelopen periode is veel nieuwe wetgeving ingevoerd, waaronder de Wet Werk en Zekerheid, de Wet doorwerken na de AOW-gerechtigde leeftijd en verschillende delen van de Wet Aanpak Schijnconstructies. We hebben daarover geschreven in onze eerdere nieuwsberichten.
Met ingang van 1 januari 2016 is een nieuw onderdeel van de Wet Aanpak Schijnconstructies in werking getreden. De Wet Aanpak Schijnconstructies heeft de bedoeling een einde te maken aan onderbetaling van werknemers en de concurrentieverstoring die dat tot gevolg heeft.
Wijzingen met betrekking tot de betaling van loon
Loonstrook
Met ingang van 1 januari 2016 geldt een specificatieplicht. De specificatieplicht houdt in dat een werkgever verplicht is om op de loonstrook aan te geven uit welke bedragen het loon is samengesteld. Als bijvoorbeeld een onkostenvergoeding verstrekt wordt, dan moet duidelijk te worden aangegeven wat de hoogte is en voor welke onkosten de vergoeding wordt verstrekt. Daarnaast moet worden gespecificeerd welke bedragen op het loon worden ingehouden.
Girale betaling
Met ingang van 1 januari 2016 geldt verder dat het verplicht is om het minimumloon giraal aan de werknemer te betalen. Contante betaling van salaris is immers zeer fraudegevoelig. Aan de hand van een bankafschrift is eenvoudig na te gaan of het minimumloon daadwerkelijk is betaald. Het is niet verplicht om het vakantiegeld giraal te betalen.
Indien doorgaans gedurende minder dan vier dagen per week sprake is van dienstverlening aan huis op basis van een arbeidsovereenkomst (bijvoorbeeld schoonmaken, tuinonderhoud, oppassen en boodschappen doen), dan is het niet verplicht om het salaris giraal te betalen.
Inhoudingen / verrekeningen met minimumloon
Sinds 1 januari 2016 heeft een werkgever beperktere mogelijkheden om bedragen in te houden of te verrekenen met het minimumloon.
Inhoudingen zien toe op bedragen die de werkgever op het loon inhoudt wegens betalingsverplichtingen aan derden (bijvoorbeeld kosten voor huisvesting die rechtstreeks aan de verhuurder betaald worden). Voor het doen van inhoudingen is toestemming van de werknemer met een schriftelijke volmacht nodig.
In de wet is limitatief opgesomd welke bedragen met het minimumloon verrekend mogen worden (bijvoorbeeld een schriftelijk overeengekomen voorschot op het loon, mits giraal verstrekt). Voor verrekening is geen toestemming van de werknemer vereist.
Verrekening en inhoudingen zijn niet toegestaan voor zover het loon van de werknemer daardoor onder het minimumloon komt. Het verbod om vorderingen in te houden of te verrekenen ziet overigens niet op het wettelijke minimum vakantiegeld. Op inhoudingen op en verrekeningen van vakantiegeld dan wel het salaris boven het minimumloon blijven de reeds voor 1 januari 2016 geldende regels van toepassing: inhoudingen op en verrekeningen met het betreffende loon zijn niet zonder meer toegestaan.
Ketenaansprakelijkheid voor de loonbetaling
Hoofdelijke aansprakelijkheid
De ketenaansprakelijkheid is met ingang van 1 juli 2015 ingevoerd (zie ook nieuwsbericht Nadere besluiten en regelgeving WWZ van 24 juli 2015). De WAS introduceert onder meer een hoofdelijke aansprakelijkheid van de werkgever en zijn opdrachtgever bij onderbetaling of het niet betalen van het verschuldigde loon. De regeling is van toepassing zodra in Nederland wordt gewerkt, ongeacht het recht dat van toepassing is op de overeenkomst. Van de ketenaansprakelijkheidsregeling kan niet worden afgeweken. Er geldt een verjaringstermijn van vijf jaar vanaf de dag waarop het loon opeisbaar is geworden.
Overeenkomst van opdracht / aanneming van werk
De ketenaansprakelijkheid geldt voor een overeenkomst van opdracht (met uitzondering van onder meer de vervoersovereenkomst) en aanneming van werk. Vereist is dat de arbeid door werknemers verricht wordt. Als onderaan de keten werkzaamheden door een zelfstandige verricht worden, dan geldt de ketenaansprakelijkheid dus niet. De ketenaansprakelijkheid geldt ook niet voor particuliere opdrachtgevers; zij handelen immers niet in de uitoefening van een beroep of bedrijf. De ketenaansprakelijkheid is niet van toepassing als sprake is van een koopovereenkomst.
Wie kun je aanspreken?
Een werknemer heeft bij onderbetaling of niet betaling de keuze om het verschuldigde loon te vorderen bij zijn werkgever en/of diens directe opdrachtgever. Als de vordering niet wordt voldaan, dan kan de werknemer (onder voorwaarden) de volgende schakel in de keten aanspreken. Een door een werknemer aangesproken opdrachtgever kan het loon verhalen op de werkgever, de partij die uiteindelijk het loon verschuldigd is.
Informatieplicht
Iedere schakel in de keten is verplicht om de naam- en adresgegevens van de naast hogere en de naast lagere en de opdrachtgever te verstrekken. Achterliggende reden is dat het soms lastig is om de opbouw van de keten te doorgronden. Een schakel die niet aan de informatieplicht voldoet, kan direct aansprakelijk gesteld worden door de werknemer.
Wilt u hier meer over weten? Dan kunt u een van onze advocaten bellen, die u kort over dit onderwerp bijpraat (tel: 020 – 344 61 00).