“De gemeente is niet bevoegd handhavend op te treden in geval van schendingen van de Beleidsregels kwaliteit kinderopvang door kinderdagverblijven. De Beleidsregels zijn namelijk geen wettelijke voorschriften, aldus de Raad van State (RvSt) in een beslissing van 21 decem-ber 2011.
De uitspraak van de RvSt heeft verregaande gevolgen voor het toezicht en de handhaving van de gemeente, welke ’tandeloos’ is geworden.
Het ging in deze kwestie om kinderdagverblijf Kidsstop in Enschede. Kidsstop had een boete en dwangsommen van EUR 33.000,- gekregen vanwege het niet naleven van een aantal kwaliteitseisen. De RvSt besliste dat de gemeente de dwangsommen niet kan opleggen aan Kidsstop, omdat zij daartoe niet bevoegd was. De Beleidsregels bevatten concrete kwaliteitseisen voor de kinderopvang, zoals de verplichting van onder meer de passende opleiding c.q. beroepskwalificaties van pedagogisch medewerkers; de beroepskracht-kind ratio; de risico-inventarisaties veiligheid & gezondheid en de uitvoering in de praktijk; de inrichting van binnen- en buitenspeelruimten en het pedagogisch beleid. Het gevolg van de uitspraak is dat de gemeente schendingen van de Beleidsregels door kinderdag-verblijven, ongeacht de ernst, op dit moment niet kan bestraffen door het opleggen van boe-tes/dwangsommen of het dreigen met sluiting. In nog lopende bezwaar of (hoger) beroepszaken waarin sprake is van handhaving wegens schending van de Beleidsregels zal de overheid waarschijnlijk in het ongelijk worden gesteld. Reeds door de gemeente ten uitvoer gelegde maatregelen zullen ongedaan moeten worden gemaakt, door bijvoorbeeld betaalde boetes aan het betreffende kinderdagverblijf terug te betalen. Dit laat onverlet dat gemeenten in ernstige situaties op basis van het Wetboek van Strafrecht altijd de bevoegdheid hebben om in te grijpen. De overheid zal vermoedelijk alles in het werk stellen om de Beleidsregels op zo kort mogelijke termijn om te zetten in wettelijke voorschriften. Na overleg door een van ons met de Inspectie Kinderopvang Amsterdam (GGD) blijkt dat deze uitspraak (logischerwijs) voor veel commotie zorgt. GGD Nederland is thans in overleg met het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid over hoe om te gaan met deze uitspraak en de te ondernemen stappen. Wij en de kinderdagverblijven gaan er vanuit dat misbruik van deze situatie niet aan de orde zal zijn.”