Minister Koolmees van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft op 26 november 2018 een tweede voortgangsbrief aan de Kamer gestuurd over de maatregelen ‘werken als zelfstandige’. De minister geeft in deze brief meer duidelijkheid over de inhoud van verschillende maatregelen ter vervanging van de Wet deregulering beoordeling arbeidsrelaties (Wet DBA) en schetst een concreet tijdpad. De voornaamste maatregelen zijn de volgende.
Het verkrijgen van een opdrachtgeversverklaring
Via een webmodule kunnen opdrachtgevers een opdrachtgeversverklaring verkrijgen, als uit de beantwoording van de gestelde vragen blijkt dat er geen sprake is van een dienstbetrekking. Met de opdrachtgeversverklaring wordt beoogd dat partijen helderheid krijgen over de kwalificatie van de arbeidsrelatie. De verwachting is de webmodule eind 2019 gereed zal zijn.
Verduidelijking criterium gezagsverhouding
Zoals in het regeerakkoord is afgesproken wordt per 1 januari 2019 duidelijker wanneer er sprake is van een gezagsverhouding. Opdrachtgevers krijgen hiermee een handvat om te beoordelen of er sprake zou moeten zijn van een dienstbetrekking. De verduidelijking van het gezagscriterium wordt per 1 januari 2019 opgenomen in het Handboek loonheffingen van de Belastingdienst.
Arbeidsovereenkomst bij laag tarief (ALT)
Het is de bedoeling van het kabinet dat het straks niet meer mogelijk is om tegen een laag tarief langdurig zelfstandigen in te huren. Met deze maatregel wordt beoogd schijnzelfstandigheid en concurrentie op arbeidsvoorwaarden aan de onderkant van de arbeidsmarkt tegen te gaan. De criteria voor de afbakening zijn een laag tarief in combinatie met een lange duur (meer dan 3 maanden) of een laag tarief in combinatie met reguliere bedrijfsactiviteiten. Naar het criterium ‘reguliere bedrijfsactiviteiten’ zal door het kabinet nog nader worden gekeken. De uitwerking van de maatregelen ter bescherming van deze groep loopt echter vertraging op, mede vanwege geconstateerde spanning met het Europees recht.
Opt-out
Aan de bovenkant van de arbeidsmarkt komt er voor zelfstandig ondernemers onder voorwaarden een opt-out van de loonheffing en premies werknemersverzekeringen. Dit biedt opdrachtnemers aan de bovenkant van de arbeidsmarkt en hun opdrachtgevers extra zekerheid.
De ALT en opt-out worden momenteel door het kabinet verder uitgewerkt en zullen samen in wetgeving worden vormgegeven. Beoogd wordt de wetgeving voor de ALT en op-out maatregelen in de eerste helft van 2019 uit te zetten voor internetconsultatie. In dat geval zal deze per 1 januari 2021 in werking kunnen treden.