In het ontwerpadvies van 2 juni 2021 heeft de Sociaal Economische Raad (hierna: “SER”) aanbevelingen gedaan voor onder andere de Nederlandse arbeidsmarkt. De SER doet voorstellen om flexibele arbeidsrelaties terug te dringen en het gebruik van de arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd voor werkgevers aantrekkelijker te maken. Het ontwerpadvies heeft als doel het vergroten van de zekerheid van werk en inkomen, het wendbaar maken van de economie en het creëren van meer kansengelijkheid.
In hoofdlijnen zien de voorstellen van de SER er als volgt uit:
- Er kunnen drie tijdelijke contracten worden aangegaan gedurende maximaal drie jaar. De onderbrekingstermijn van 6 maanden komt te vervallen, waardoor permanente tijdelijkheid van werk niet meer mogelijk is. Afwijkingen bij CAO zijn niet mogelijk;
- Oproepcontracten (inclusief nulurencontracten) worden afgeschaft en vervangen door basiscontracten waarbij een minimaal aantal uren wordt vastgelegd, ten minste voor een kwartaalurennorm. Hierdoor is het loon van de werknemer voorspelbaar;
- Voor uitzendbureaus geldt verplicht certificeren en voor uitzendkrachten zijn de arbeidsvoorwaarden gelijkwaardig aan die van andere werknemers (afwijking bij CAO is niet mogelijk). Daarnaast wordt de maximale duur van de uitzending beperkt naar drie jaar en mag uitzending in beginsel alleen nog bij piek en ziek;
- Om ongewenste vormen van contracting te adresseren, worden in de Code verantwoord arbeidsmarktgedrag regels opgenomen. Met de code willen partijen bij onder andere uitbesteding, allocatie van werk en andere vormen van driehoeksrelaties aandacht voor prijs én kwaliteit van arbeid in brede zin. De code moet voor werkgevers, opdrachtgevers en werknemers bindend en handhaafbaar zijn;
- Om interne wendbaarheid te bevorderen mag de onderneming eenzijdig de arbeidsduur (tijdelijk) voor alle werknemers met maximaal 20 procent verlagen bij bedrijfseconomische omstandigheden die anders tot ontslag zouden hebben geleid. De werkgever kan hiertoe eenzijdig besluiten, indien het loon van de werknemer volledig wordt doorbetaald. Voor 75% van de loonkosten over de verlaagde arbeidsduur is de werkgever verzekerd van Rijkswege. De regeling gaat niet ten koste van opgebouwde WW-rechten;
- Zelfstandigen worden verplicht zich te verzekeren tegen arbeidsongeschiktheid. Er komt een sociaal vangnet voor zelfstandigen voor bijzondere en onvoorziene omstandigheden. Daarnaast ontstaat een rechtsvermoeden van werknemerschap bij een tarief onder het maximumdagloon (30 à 35 euro per uur) om schijnzelfstandigheid te voorkomen. Het is aan de opdrachtgever om te bewijzen dat de zelfstandige geen werknemer is. Ten slotte wordt de zelfstandigenaftrek afgebouwd;
- Als werkgever en werknemer samen kiezen voor een beëindiging van de arbeidsovereenkomst (met wederzijds goedvinden) met inbegrip van een werk-naar-werk-route, dan is de transitievergoeding niet verschuldigd;
- Werknemers komen bij 15% (in plaats van 35%) arbeidsongeschiktheid in aanmerking voor een WIA-uitkering. Voor het berekenen van het arbeidsongeschiktheidspercentage wordt er gekeken naar reële arbeidskansen, niet naar theoretische mogelijkheden.
Het ontwerpadvies wordt nu voorgelegd aan de achterban van verschillende werkgeversverenigingen en vakbonden. Uiterlijk 18 juni zal een definitieve versie beschikbaar zijn. Het akkoord kan zorgen voor belangrijke hervormingen in het Nederlandse arbeidsrecht. Dit is uiteindelijk aan de wetgever om te besluiten.
Lees het volledige ontwerpadvies hier. Heeft u vragen over het ontwerpadvies van de SER? Neem dan contact op met één van onze advocaten.