Recht op loon tijdens vakantie, hoe zit het juridisch?
Het uitgangspunt in de wet is dat de werknemer gedurende zijn vakantie recht heeft op doorbetaling van het volledige loon dat verschuldigd is voor de bedongen arbeid. De bedoeling is dat de beloning zo veel mogelijk overeenkomt met de beloning die de werknemer had ontvangen als hij niet op vakantie zou zijn gegaan. Het maakt hierbij niet uit of de werknemer zijn wettelijke of bovenwettelijke vakantiedagen opneemt.
Maar wat wordt er precies bedoeld met de term ‘volledig loon’? Het uitgangspunt is dat de werknemer precies hetzelfde loon ontvangt dat hij zou hebben verdiend als hij niet op vakantie was gegaan, en dus werkzaamheden zou hebben verricht. Uit rechtspraak vloeit voort dat de volgende componenten in principe vallen onder het recht op loon tijdens vakantie:
- provisies;
- vakantietoeslag;
- dertiende maand;
- winstdeling;
- structurele onregelmatigheidstoeslagen;
- persoonlijke toeslag; en/of
- bonus (geen prestatiebonus).
De aandachtige lezer zal hebben opgemerkt dat overuren niet zijn opgenomen in de lijst. Toch zijn er gevallen waarin overuren wel moeten worden meegenomen in het loonbegrip bij doorbetaling tijdens vakantie. Hier heeft de Hoge Raad zich in een recentelijke uitspraak over uitgelaten.
Wat speelt er?
In de betreffende zaak gaat het om een werknemer die tussen 2013 en 2018 in totaal 2.868 uur heeft overgewerkt en daarvoor overwerkvergoeding heeft ontvangen. Het loon dat hij tijdens zijn vakantie heeft ontvangen bevat echter geen overwerkvergoeding. Omdat, volgens de werkgever, hij in de periode dat hij op vakantie was logischerwijs geen overuren heeft gemaakt en dus ook geen recht heeft op vergoeding hiervan. Daarbij zou het overwerk niet verplicht zijn, waardoor op de werkgever geen plicht rust om de gebruikelijke vergoeding hiervoor mee te nemen in de loondoorbetaling tijdens vakantie. De werknemer is het hier niet mee eens en vordert nabetaling van te weinig betaald loon tijdens zijn vakantie met het standpunt dat óók het gebruikelijke overwerk uitbetaald dient te worden.
De nationale verplichting om een werknemer tijdens zijn vakantie te betalen vloeit voort uit Europese regelgeving. De Hoge Raad merkt op dat in Europese jurisprudentie is bevestigd dat compensatie voor overwerk tot het vakantieloon moet worden gerekend wanneer:
- De verplichtingen uit de arbeidsovereenkomst de werknemer verplichten regelmatig over te werken, en;
- De beloning van de werknemer voor overwerk een belangrijk deel uitmaakt van de totale beloning die hij voor zijn beroepsactiviteit ontvangt.
Aangezien het overwerk van de betreffende werknemer onder de twee bovengenoemde vereisten valt, oordeelt de Hoge Raad dat het loon tijdens vakantie moet worden verhoogd met de gemiddelde vergoeding voor overwerk (in dit geval EUR 2.200,-).
Praktijktips
- Om dit soort claims te voorkomen, raden we aan om in de arbeidsovereenkomst vast te leggen dat overwerk gezien de aard van het werk geacht wordt te zijn inbegrepen in het maandsalaris. Houd er echter rekening mee dat:
- Het feitelijke gemiddelde uurloon (berekend als maandsalaris gedeeld door het feitelijk aantal gewerkte uren) niet onder het wettelijk minimumloon mag komen. Dit kan namelijk leiden tot: (I) een loonvordering, eventueel inclusief wettelijke rente en wettelijke verhoging en (II) een boete van de Arbeidsinspectie
- Bepaalde collectieve arbeidsovereenkomsten kunnen specifieke regels bevatten met betrekking tot beloning voor overwerk. In een dergelijk geval is het vaak niet mogelijk om af te spreken dat overwerk geacht wordt deel uit te maken van het maandsalaris.