Op 13 maart heeft Regeringscommissaris Mariëtte Hamer een herziene editie van de handreiking uitgebracht onder de titel ‘Handreiking cultuurverandering op de werkvloer’ voor organisaties over seksueel grensoverschrijdend gedrag op de werkvloer. Deze handreiking volgt op het eerdere prototype ‘Handreiking Seksueel grensoverschrijdend gedrag’ die vorige jaar werd gepubliceerd (zie onze voorgaande blog over deze handreiking). De commissaris wil zich in de herziene handreiking inzetten op cultuurverandering op de werkvloer voor de preventie en aanpak van seksueel grensoverschrijdend gedrag.
‘Cultuurverandering op de werkvloer’
De herziene editie bouwt voort op de handreiking ‘Meldingen van seksueel grensoverschrijdend gedrag’. Deze geactualiseerde editie gaat, in vergelijking met de vorige editie, verder in op preventie en het in gang zetten van een blijvende cultuurverandering op de werkvloer.
Drie pilaren van cultuurveranderingen
De handreiking identificeert drie essentiële pilaren van cultuurveranderingen. Deze pijlers, integraal verbonden met de aanpak van seksueel grensoverschrijdend gedrag, vormen samen de fundamenten voor het ontwikkelen van een sociaal veilige cultuur binnen de organisatie. De drie pilaren van cultuurveranderingen omvatten:
- Omgangscultuur – het geheel van patronen van gedrag, normen, waarden en beelden die binnen een bepaalde groep gedeeld worden.
- Organisatiecultuur – de wijze waarop de organisatie is ingericht en overige afspraken of werkwijzen die risicofactoren zijn voor het seksueel overschrijdend gedrag in de organisatie.
- Ondersteunend systeem – het geheel van maatregelen gericht op preventie en aanpak van seksueel overschrijdend gedrag, zoals een goede opvolging van meldingen.
Strategie voor de preventie en aanpak
De handreiking geeft een gestructureerd stappenplan voor het opzetten van een strategie om seksueel grensoverschrijdend gedrag te voorkomen en aan te pakken. Het benadrukt het belang van een grondige risicoanalyse, gebaseerd op de drie genoemde pijlers, waarbij expliciet moet worden vastgelegd wie welke rol en verantwoordelijkheden draagt. Een gedetailleerd plan van aanpak opstellen en zorgen voor brede bekendheid binnen de organisatie over dit plan en de uitvoering ervan zijn hierbij van fundamenteel belang.
Omgaan met meldingen
- Beoordeel zowel de melding als de contextuele nuances ervan.
- Informeer de beschuldigde partij en overweeg tijdelijke maatregelen.
- Verken vervolgstappen en ontwikkel een uitgebreid plan.
- Zorg voor effectieve communicatie met alle relevante belanghebbenden.
- Benadruk actie boven passiviteit gedurende het hele proces.
Onderzoek
De beslistafel, verantwoordelijk voor het afhandelen van de klacht zoals beschreven in de handreiking, kan vaststellen dat aanvullende informatie en duidelijkheid nodig zijn om seksueel grensoverschrijdend gedrag te voorkomen en aan te pakken. In dergelijke gevallen kan de organisatie een feitenonderzoek uitvoeren om het rapport grondig te onderzoeken door middel van cultureel of systematisch onderzoek.
Conclusie
De herziene handreiking ‘Cultuurverandering op de werkvloer’ markeert een belangrijke vooruitgang in de aanpak van seksueel grensoverschrijdend gedrag. Door te focussen op omgangs- en organisatiecultuur, benadrukt de handreiking het belang van het opstellen van een gedegen risicoanalyse om de risico’s helder in kaart te brengen. Hiermee biedt de handreiking concrete stappen voor preventie en aanpak. De gestructureerde stappenplannen stimuleren betrokkenheid en biedt praktische hulpmiddelen voor een veiligere werkomgeving. Met deze aanpak kunnen organisaties effectief optreden tegen seksueel grensoverschrijdend gedrag op de werkvloer.