“‘Misschien, of eigenlijk zeker, heb ik in mijn leven mooiere boeken gelezen, maar Montyn van Dirk Ayelt Kooiman heeft op mij als puber grote indruk gemaakt.’
Christiaan Oberman vertelt in het Financieel Dagblag waarom Montyn een vanåÊzijn favoriete boeken is en welke indrukken het op hem heeft achtergelaten. ‘Montyn vertelt het levensverhaal van de Nederlandse schilder Jan Montyn, die is opgegroeid in een benauwend gereformeerd gezin. Tijdens de Tweede Wereldoorlog ontvlucht de jonge Montyn zijn milieu door lid te worden van de Jeugdstorm. Via deze nationaalsocialistische jeugdbeweging komt hij uiteindelijk, via trainingskampen in Oostenrijk, aan het Oostfront aan Duitse zijde te vechten, in mijn ogen de belichaming van het kwaad. Het knappe van dit boek is dat je als lezer alle stappen die Montyn in zijn leven zet toch kan volgen. Het is boeiend om te lezen uit wat voor een somber en benauwend gelovige achtergrond Montyn kwam. Totaal niet herkenbaar voor mij, maar daarom des te interessanter. Kooiman laat zien hoe de jonge Montyn gedreven wordt door lot en toeval, maar ook door zijn zucht naar avontuur. Na de oorlog zit hij een tijdje bij het vreemdelingenlegioen, en later dient hij als vrijwillige soldaat in Korea. Heel invoelend beschrijft Kooiman dat er geen eenduidige keuzes aan Montyns doen en laten ten grondslag hebben gelegen. Het gaat om het verhaal achter de mens, en dat is iets waar ik in mijn werk als arbeidsrechtadvocaat ook veel mee te maken heb. Doorvragen naar iemands achtergrond en culturele context, en de beweegredenen van je cliÌÇnt kunnen volgen is in deze tak van groot belang. Eerst moet je begrijpen hoe en waarom iemand doet wat hij doet, dan pas kun je analyseren en ten strijde trekken. Dit reconstrueren van iemands beweegredenen in Montyn heeft voor mij als jonge lezer een piketpaaltje gezet. Mijn dochter leest nu boeken voor haar literatuurlijst. Ik heb haar Montyn aangeraden en ik merk dat het op haar net zo‰Ûªn indruk maakt als op mij destijds.’ Na de oorlog zit hij een tijdje bij het vreemdelingenlegioen, daarna dient hij in Korea.'”