Nu de zomervakantie weer is begonnen, gaan veel werknemers op vakantie. Vanaf 1 juni 2021 geldt voor alle reizigers uit landen met een zeer hoog coronarisico een quarantaineplicht. Maar welke regels gelden er momenteel voor de werkgever en de werknemer? Lees in deze blog over een aantal belangrijke vraagstukken met betrekking tot vakantie en corona.
Vakantie in een risicogebied: mag dat?
De werkgever mag de werknemer niet verbieden om op vakantie te gaan naar een risicogebied. Toch is het verstandig om dit als werkgever (schriftelijk) af te raden op basis van een negatief reisadvies van de Rijksoverheid. Bovendien is het verstandig om werknemers te wijzen op de risico´s en (schriftelijk) afspraken te maken over loondoorbetaling in geval van quarantaine.
Loondoorbetaling
Negatief reisadvies vóór vertrek
Indien vóór vertrek reeds een negatief reisadvies gold voor de vakantiebestemming van de werknemer, dan dient rekening te worden gehouden met een quarantaineplicht. Het niet kunnen werken ligt in dat geval in de risicosfeer van de werknemer. Is thuiswerken niet mogelijk en wist de werknemer dit vóór vertrek, dan bestaat geen recht op loon.
Negatief reisadvies tijdens vakantie
Tot voor kort gold dat verandering van de situatie tijdens vakantie niet in de risicosfeer van de werknemer lag. Tegenwoordig is men bekend(er) met het feit dat vakantiegebieden snel naar oranje of rood kunnen veranderen. Hierdoor verschuift het risico voor de loondoorbetaling wellicht eerder naar de werknemer. Zeker als er vóór vertrek al signalen waren dat het reisadvies zou kunnen veranderen.
Groen gebied vóór vertrek
Als de werknemer naar een groen gebied reist, geldt dat geen rekening hoeft te worden gehouden met een quarantaineplicht na thuiskomst. Dan ligt het niet kunnen (thuis)werken naar verwachting ook niet in de risicosfeer van de werknemer. In dat geval wordt het recht op loon behouden.
Vakantiedagen opnemen
In de praktijk komt het voor dat de werkgever de werknemer die naar een risicogebied is afgereisd, voor de gehele quarantaineperiode verplicht vakantiedagen op te nemen. Het is nog niet helemaal duidelijk hoe een rechter op een dergelijk vakantiebeleid zal reageren, omdat er nog maar weinig jurisprudentie is gepubliceerd. In onze blog over corona en vakantie(dagen) leest u meer over het opnemen van vakantiedagen.
Helder beleid
In het algemeen geldt dat een helder beleid, dat ook bekend is bij de werknemer, in het voordeel van de werkgever werkt. Door een helder beleid is de werknemer namelijk op de hoogte van de eventuele consequenties van het vertrek naar het buitenland. Het is dus zeer raadzaam om de werknemer (schriftelijk) te wijzen op het risico dat reisadvies (en het daaraan gekoppelde advies rondom quarantaine en loondoorbetaling) kan veranderen.
Wat mag de werkgever vragen?
Vakantiebestemming
De werkgever mag vragen of de werknemer naar een risicogebied is afgereisd. Dit mag hij vanwege de zorgplicht tegenover de overige werknemers. Een bevestigend antwoord kan ook gevolgen hebben voor de specifieke werknemer. Hierbij is het wederom van belang dat deze gevolgen zijn opgenomen in het bij de werknemer kenbare beleid.
Vaccinatie
De werkgever mag daarentegen niet vragen of de werknemer is ingeënt. Dat mag niet vanwege de privacyregels. De werknemer hoeft dat dus ook niet mede te delen. Informatie over vaccinatie is een gegeven over de gezondheid van de werknemer. Gegevens over gezondheid zijn volgens de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) bijzondere persoonsgegevens en mogen in principe niet worden verwerkt.
Een bedrijfsarts mag wel vragen of de werknemer is gevaccineerd, voor zover daar een goede reden voor is. Een goede reden kan zijn dat de werknemer met kwetsbare mensen werkt. De werknemer hoeft geen antwoord te geven op de vraag. Geeft hij toch antwoord op de vraag van de bedrijfsarts, dan mag deze informatie niet worden gedeeld met de werkgever.
Geen verplichte coronatest
Als werkgever mag je je werknemer niet verplichten een coronatest te laten doen. Dit is namelijk in strijd met het grondrecht op lichamelijke integriteit. Een bedrijfsarts mag wel een coronatest afnemen, maar mag de testuitslag niet delen vanwege zijn medisch beroepsgeheim. De werknemer hoeft de uitslag ook niet met de werkgever te delen. Deelt de werknemer de testuitslag desondanks mede, dan mag de werkgever de testuitslag niet vastleggen. De werkgever mag medische gegevens immers niet verwerken.
Werknemer keert terug met klachten
Als de werkgever vermoedt dat de werknemer corona heeft, is het raadzaam de werknemer naar huis te sturen. De werknemer die symptomen heeft, mag je als werkgever ook verplichten thuis te blijven. De bedrijfsarts kan de werknemer eventueel testen op corona.
Werknemer keert ziek terug
Als de werknemer corona heeft en ziek is, gelden de normale regels bij ziekte. De werknemer heeft dan recht op 70% van het loon en ten minste het minimumloon. Bij cao of in de arbeidsovereenkomst kunnen hierover andere afspraken zijn gemaakt.